DEVLET YÖNETİMİ
· Eski Türk devlet geleneği olan “veraset sistemi” ve “kut” anlayışı aynen devam ettirilmiştir.
· Bu dönemde hükümdarlar “Sultan-ı Azam” ünvanını kullanmışlardır.
· Anadolu Selçuklu Devletinde ve beyliklerde devletin her türlü işlerinin görüşülüp karara bağlandığı yere “Divan-ı Saltanat” adı verilmiştir. Bu divan “vezir” başkanlığında toplanır ve güvenliğinden “Emir-i Şemşir” sorumluydu. Divana; İnşa, arz, işraf, istifa divanlarının başkanları katılma hakkına sahiptiler.
· Diğer divanlar ise şunlardır;
|
Niyabet-i Saltanat Divanı
|
Hükümdar başkentte bulunmadığı zamanlarda devlet işlerinin yürütülmesi amacıyla toplanan divandır. Üyelerine Naip adı verilmiştir.
|
|
Pervanecilik
|
Has ve dirliklerle ilgili düzenlemelerden ve devletin istihbarat teşkilatından sorumlu kurumdur.
|
|
Divan-ı Tuğra (İnşaa)
|
İç ve dış yazışmaları düzenleyen divandır.
|
|
Divan-ı İstifa (Müstevfi)
|
Mali işlerden sorumlu divandır
|
|
Divan-ı Arz (Arız)
|
Askeri işleri düzenleyen divandır.
|
|
Divan-ı İşraf (Müşrif)
|
İdari,askeri, adli ve mali işleri denetleyen kurumdur.
|
· Taşra Teşkilatı: Anadolu Selçuklu Devletinde ülke vilayetlere ayrılarak yönetilmiştir. Buna göre;
§ Melikleri yönettiği vilayetler: Doğruda merkeze ve hükümdara bağlıdır ve hükümdar ailesinden gelen melikler tarafından yönetilmekteydi.
§ Divan dairesine bağlı vilayetler: Yönetimi ve geliri divana ait vilayetlerdir. Başında asayişi ve düzeni sağlayan “Subaşı” bulunurdu.
§ Bizans sınırında bulunan vilayetler: (Uç Beylikler) Sınırların güvenliğini korumak amacıyla kurulmuş beyliklerdir. Bu vilayetlerin başında “Boybeyleri” bulunurdu.
· Taşra teşkilatının içerisinde yer alan diğer görevliler ise şunlardır:
§ Muhtesib: Belediye işlerinden sorumlu kişi
§ Kadı: Yargı işlerinden sorumlu kişi
§ Şıhne: Askeri ve idari vali
Not: Anadolu Beyliklerinde ise taşrada hükümdar adına siyasi otoriteyi sağlayan “mirliva” ve yargı işlerine bakan “kadı” bulunurdu.
