SİTEME HOŞGELDİNİZ...(AYTEN ARSLAN)
  

İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRKLER'DE KÜLTÜR VE UYGARLIK

A) Devlet Yönetimi:

*   Ülke hanedan üyelerinin ortak malıdır. (Osmanlı'ya kadar). Bu gelenek Türk devletlerinin kı­sa sürede yıkılmasının en önemli sebebi olmuştur. Boy beylerinden oluşan "Kurultay" ve Ha-kan'ın eşi "Hatun"da yönetimde etkilidir.

·          Tudun (vali), Şad (vezir), Tiğin (şehzade), Tamgacı (mühürcü), Bitikçi (katip), Subaşı (ordu komutanı), Agılıg (hazine sorumlusu), Yargucu (yargıç).

B)      Sosyal Yapı:

* Aile önemlidir. Aile, oba, oymak, boy, budun (millet) şeklinde bir yapılanma vardır.

* Kölelik yoktur. Toprağa bağlı değildirler.

·    Atlı-göçebe kültürü hakimdir.

C)                Ekonomi:

* Geçim kaynağı hayvancılıktır. (Koyun, at).

* Tarım Uygurlar'la beraber başlamıştır.

* Ticarete önem vermişlerdir.

D)      Hukuk:

* Sözlü hukuk vardır. (Töre)

·    < Kısas esasına dayalıdır.

E)      Dil ve Edebiyat:

* Sözlü edebiyat gelişmiştir. Sav, sagu, koşuk ve destanlar görülür.

*   Alper Tunga, Şu (Saka), Oğuz Kağan (Asya Hun), Ergenekon (Göktürk), Göç, Türeyiş (Uy­gur), Manas (Kırgız), Dede Korkut (Oğuz) destanları vardır.

* Orhun Abideleri ilk yazılı eserlerdir.

* Tarih boyunca Göktürk, Uygur, Arap ve Latin alfabeleri kullanılmıştır.

F)         Mimari:

*   Göçebe olunduğundan mimari gelişmemiştir. Uygurlar'm yerleşik hayata geçmeleriyle baş­lar.

G)     Sanat:                     

*   Taşınabilir özellik gösterir.

*   Maden işlemeciliği, özellikle demircilikte ileridirler.

*   Resim ve heykel yapımı, halı ve kilim dokumacılığı da görülür. H)  Din:

*   Göktanrı inancı vardır. Din adamlarına Şaman (Kam, Baksi) denir. Devlet işlerinde etkili de­ğildirler. Yuğ denilen ölü gömme törenleri vardır. Kurganlarda mezarların başlarına Balbal denilen basit heykelcikler dikerler. Şamanizm inancı da görülür.

I)    Ordu: